KUR'AN'IN TEMEL KAVRAMLARI

Kur'an'ı insanlık dünyasına bugün inmiş gibi ele alan kavramsal yaklaşım.

Kavram ve Tanım arasındaki fark:

“Kavram” sözcüğü “günlük yaşam içerisinde” belirli bir örnek, olay veya durum karşısında akıl ve mantık yürüterek veya hayal ederek deneyimleyip gerçekleştirdiğimiz “davranış ürettiğimiz” zihnimizde aklımızda yer etmiş zihinsel intiba ve kanıların veya kapsamlı genellemelerimizin tümünü içeren bir anlam taşımaktadır.



Öte yandan; “tanım” bir sözcük veya sözcük grubunun veya bir işaretin, sembolün anlamsal (semantik) niteliğinin, izahı açıklamasıdır.

ÖNSÖZ

Bu eser, muhtevası, yaklaşım tarzı ve hacmi birlikte düşünüldüğünde, hiçbir dilde aynısı olmayan bir çalışmadır. Benzeri çalışmalar, ya tarzları yahut da hacim ve muhteveaları bakımından ikinci sırada kalmaktadır. Mesela Isfahanlı Râgıb'ın aşılmaz eseri el-Müfredât, hacmi bakımından geniş, muhtevası bakımından doyurucu olmakla birlikte Kur'ansal kavramları sadece filolojik ve edebi yönden incelediği için farklı bir türün ürünüdür; bir tür lügattır.

Kur'ansal kavramlar hakkında toplu, doyurucu bilgiler elde etmek, "tefsir okumakla" hem çok zor mümkün olur, hem de az veya çok ihtisas gerektirir.

Elinizdeki eser, bu zorluğu büyük ölçüde ortadan kaldırmıştır. Her seviyede insan, bu eseri okuyarak, Kur'ansal kavramlar hakkında doyurucu, toplu bilgiler edinebilecektir. O halde bu eser, günümüz insanının Kur'an'ın mesajını ve muhtevasını gereğince kavraması açısından önemli bir kaynaktır.

Bu satırların yazarı, bütün çalışmalarında, özellikle bu eserin hazırlanışında, Kur'an'ı, insanlık dünyasına bugün inmiş gibi ele almış ve onun insana söylemek istediğini bu ruh ve şuur zemininde kalarak değerlendirmiştir.

Bu bakımdan hem geleneksel Doğu'nun hem de modern Batı'nın kabullerini ve tabularını dokunulmaz kılarak Kur'an'ı kayıtlı ve şartlı okuyanlar bu eserde sergilenen tespitleri kavramakta zorluk çekebilirler. Bu, onların sorunudur.

30 yılı aşkın bir zamanın çalışmaları sonucunda vücut bulan bu eserin tüm insanlığa yararlı olmasını diliyorum. şimdi ve ebediyete akıp giden zaman boyunca, bu eseri okuyanların, yazarına verecekleri ödül, onu sevgi ve dua ile anmaları olacaktır.

Prof. Dr. Yaşar Nuri ÖZTÜRK

Paşabahçe, 2011



Etimofilolojik Kaynaklar

Stanford Encyclopedia of Philosophy
Aramice Sözlük
Arapça Sözlük
İngilizce Sözlük
İngilizce Etimoloji Sözlüğü
İngilizce-Arapça Kur'an'ı Kerim Kulliyatı

Yazarın Diğer Eserleri

DİN MASKELİ ALLAH DÜŞMANLIĞI "ŞİRK"
"MAUN" SURESİ BÖYLE BUYURDU
Saltanat Dinciliğinin Öncüsü "FİRAVUN"
Dinde reform Değil "İSLAM'DA TECDİT"
"KÖTÜLÜK TOPLUMU"
"DEİZM"
"ALLAH İLE ALDATMAK"

Tekvîr Suresi 1-29. Ayetler

Mekke'de nazil olmuştur, 29 ayettir. İlk ayetinde geçen ve kıyamet günü güneşin dürülmesi/kör edilmesi (tekvir) olayından bahsedildiği için bu ismi almış görünmektedir. Ana teması kıyamet günü ve vahiy olayıdır. Bunların üzerinden ölüm, afet ve kıyameti de içine alan bir çerçeve çizer. Bunlar geldiği zaman insanın ekonomik gücünün, malının mülkünün hiç bir işe yaramayacağı hatırlatılır. Bunlardan birisi gelip çatmadan önce peygambere inen vahye kulak verilmesi öğütlenir. Peygamberin kâhin, mecnun, din adamı, sihirbaz vs. tarih boyunca hep din ile yakın irtibatlı olmuş "bezirganlardan" farkının ne olduğu açıklanır.

Rahmân ve Rahîm olan Allah´ın adıyla

Güneş büzülüp dürüldüğünde, Yıldızlar ışıklarını yitirdiğinde, Dağlar yürütüldüğünde, O bakmaya kıyılmayan develer kendi hallerine bırakıldığında, Vahşi hayvanlar bir araya toplandığında, Denizler kaynatıldığında, Benlikler çiftleştirildiğinde, O diri diri gömülen kız çocuğuna sorulduğunda, Hangi günah yüzünden öldürüldü diye! Sayfalar açılıp göz önüne konduğunda, Göğün örtüsü soyulup indirildiğinde, Cehennem kızıştırıldığında, Cennet yaklaştırıldığında, Her benlik, önceden ne hazırlamışsa bilmiş olacaktır. Hayır, iş onların sandığı gibi değil! Yemin olsun o sinip gizlenenlere, Akıp akıp giderek yuvasına girenlere, Beriye geldiği ve geriye döndüğü zaman geceye, Ve soluyarak açıldığı zaman sabaha, Ki o, çok değerli bir elçinin sözüdür. Çok güçlüdür o elçi, Arş sahibinin katında saygındır. İtaat edilir orada kendisine, emindir. Ve arkadaşınız bir cin çarpmış değildir. Yemin olsun ki, onu apaçık ufukta gördü. O, gayb konusunda cimri değildir. Ve o, kovulmuş şeytanın sözü değildir. Hal böyle iken nereye gidiyorsunuz? O, âlemlere bir öğütten başka şey değildir. İçinizden, dosdoğru yürümek isteyen için. Âlemlerin Rabbi olan Allah dilemedikçe, siz dileyemezsiniz!
(Yaşar Nuri ÖZTÜRK)


Güneş büzüldüğü zaman, Yıldızlar kararıp döküldüğü zaman, Dağlar yürütüldüğü zaman, On aylık gebe develer başı boş bırakıldığı zaman, Vahşi hayvanlar bir araya toplandığı zaman, Denizler kaynatıldığı zaman, Nefisler çiftleştirildiği zaman. Ve sorulduğu zaman o diri diri toprağa gömülen kıza: Hangi günah(ı) yüzünden öldürüldü? diye. (Amel) defterler(i) açılıp yayıldığı zaman, Gök sıyrılıp açıldığı zaman, Cehennem alevlendirildiği zaman, Cennet yaklaştırıldığı zaman, Her can, ne yapıp getirdiğini bilir. Yoo, yemin ederim o geri kalıp gizlenenlere; Akıp gidenlere, dönüp saklananlara, Sırtını dönen geceye, Soluk almağa başlayan sabaha, (Andolsun bunlara) Ki o, değerli bir elçinin (Cebrail'in) sözüdür. (O elçi,) Güçlüdür, Arşın sahibi (Allah) katında yücedir. Orada (kendisine) ita'at edilen, güvenilendir. Arkadaşınız cinli değildir. Andolsun (Muhammed) onu apaçık ufukta görmüştür. O, gayb hakkında (verdiği haberlerden dolayı) suçlanamaz. O (Kur'an) kovulmuş şeytanın sözü değildir. O halde nereye gidiyorsunuz? O, alemlere öğüttür. Aranızdan doğru hareket etmek isteyen için; Alemlerin Rabbi Allah dilemedikçe siz dileyemezsiniz.
(Süleyman Ateş)


Güneş katlanıp dürüldüğünde, Yıldızlar bulandığında, Dağlar yürütüldüğünde, Kıyılmaz mallar bırakıldığında, Vahşi hayvanlar bir araya toplandığında, Denizler ateşlendiğinde (suları çekilip, volkanlar halinde ateş püskürdüğünde), Nefisler eşleştirildiğinde (iyiler iyilerle, kötüler kötülerle bir araya toplandığında), Diri diri toprağa gömülen kıza sorulduğunda, "Hangi günahtan dolayı öldürüldü?" diye. Amel defterleri açıldığında, Gök sıyrılıp açıldığında, Cehennem kızıştırıldığında, Ve cennet yaklaştırıldığında, Herkes ne getirmiş olduğunu anlar. Şimdi yemin ederim o sinenlere (gündüzleri gözden kaybolan yıldızlara), O akıp akıp yuvasına gidenlere, Yöneldiği an geceye, Nefeslendiği (ağardığı) an sabaha ki, Kuşkusuz o Kur'an, değerli bir elçinin sözüdür. O elçi güçlüdür, Arş'ın sahibinin yanında çok itibarlıdır. Orada ona itaat edilir, güvenilir. Arkadaşınızı cin çarpmış değildir. Andolsun o, Cebrail'i açık ufukta gördü. O, gayb hakkında cimri de değildir. O, kovulmuş bir şeytanın sözü değildir. Hâl böyle iken, siz nereye gidiyorsunuz? O, âlemler için öğütten başka bir şey değildir, İçinizden doğru gitmek isteyenler için. Âlemlerin Rabbi olan Allah dilemeyince, siz dileyemezsiniz.
(Elmalılı Hamdi Yazır)


İżâ-şşemsu kuvvirat. Ve-iżâ-nnucûmu-nkederat. Ve-iżâ-lcibâlu suyyirat. Ve-iżâ-l’işâru ‘uttilet. Ve-iżâ-lvuhûşu huşirat. Ve-iżâ-lbihâru succirat. Ve-iżâ-nnufûsu zuvvicet. Ve-iżâ-lmev-ûdetu su-ilet. Bi-eyyi żenbin kutilet. Ve-iżâ-ssuhufu nuşirat. Ve-iżâ-ssemâu kuşitat. Ve-iżâ-lcahîmu su’’irat. Ve-iżâ-lcennetu uzlifet. ‘Alimet nefsun mâ ahdarat. Felâ uksimu bilḣunnes(i). Elcevâri-lkunnes(i). Velleyli iżâ ‘as’as(e). Ve-ssubhi iżâ teneffes(e). İnnehu lekavlu rasûlin kerîm(in). Żî kuvvetin ‘inde żî-l’arşi mekîn(in). Mutâ’in śemme emîn(in). Vemâ sâhibukum bimecnûn(in). Ve lekad raâhu bil-ufuki-lmubîn(i). Vemâ huve ‘alâ-lġaybi bidanîn(in). Vemâ huve bikavli şeytânin racîm(in). Fe-eyne teżhebûn(e). İn huve illâ żikrun lil’âlemîn(e). Limen şâe minkum en yestekîm(e). Vemâ teşâûne illâ en yeşâa(A)llâhu rabbu-l’âlemîn(e)
(Transliterasyon)



81|1|بِسْمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ إِذَا ٱلشَّمْسُ كُوِّرَتْ

81|2|وَإِذَا ٱلنُّجُومُ ٱنكَدَرَتْ

81|3|وَإِذَا ٱلْجِبَالُ سُيِّرَتْ

81|4|وَإِذَا ٱلْعِشَارُ عُطِّلَتْ

81|5|وَإِذَا ٱلْوُحُوشُ حُشِرَتْ

81|6|وَإِذَا ٱلْبِحَارُ سُجِّرَتْ

81|7|وَإِذَا ٱلنُّفُوسُ زُوِّجَتْ

81|8|وَإِذَا ٱلْمَوْءُۥدَةُ سُئِلَتْ

81|9|بِأَىِّ ذَنۢبٍ قُتِلَتْ

81|10|وَإِذَا ٱلصُّحُفُ نُشِرَتْ

81|11|وَإِذَا ٱلسَّمَآءُ كُشِطَتْ

81|12|وَإِذَا ٱلْجَحِيمُ سُعِّرَتْ

81|13|وَإِذَا ٱلْجَنَّةُ أُزْلِفَتْ

81|14|عَلِمَتْ نَفْسٌ مَّآ أَحْضَرَتْ

81|15|فَلَآ أُقْسِمُ بِٱلْخُنَّسِ

81|16|ٱلْجَوَارِ ٱلْكُنَّسِ

81|17|وَٱلَّيْلِ إِذَا عَسْعَسَ

81|18|وَٱلصُّبْحِ إِذَا تَنَفَّسَ

81|19|إِنَّهُۥ لَقَوْلُ رَسُولٍ كَرِيمٍ

81|20|ذِى قُوَّةٍ عِندَ ذِى ٱلْعَرْشِ مَكِينٍ

81|21|مُّطَاعٍ ثَمَّ أَمِينٍ

81|22|وَمَا صَاحِبُكُم بِمَجْنُونٍ

81|23|وَلَقَدْ رَءَاهُ بِٱلْأُفُقِ ٱلْمُبِينِ

81|24|وَمَا هُوَ عَلَى ٱلْغَيْبِ بِضَنِينٍ

81|25|وَمَا هُوَ بِقَوْلِ شَيْطَٰنٍ رَّجِيمٍ

81|26|فَأَيْنَ تَذْهَبُونَ

81|27|إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِّلْعَٰلَمِينَ

81|28|لِمَن شَآءَ مِنكُمْ أَن يَسْتَقِيمَ

81|29|وَمَا تَشَآءُونَ إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُ رَبُّ ٱلْعَٰلَمِينَ